ژاپن نیز همچون تایوان مستعد زلزله است. یک پنجم قدرتمندترین زلزلههای جهان در این کشور روی میدهد. این کشور از ترکیبی از تکنولوژیهای مدرن و کهن استفاده کرده است تا ساختمانهایش را ضدزلزله کند. درسهایی به طور مداوم از این زلزلهها یاد گرفته شده و متعاقبا به دنبال فاجعههای مرگبار مثل زلزله سال ۱۹۹۵ کوبه که منجر به جان باختن ۶۴۳۴ تن شد، استانداردهای ساختمان بالاتر رفته است.
وقتی در یازدهم مارچ ۲۰۱۱ زلزلهای ۹ ریشتری شمال شرق ژاپن را لرزاند تکانهها در توکیو بسیار شدید بود؛ اما ساختمانها از جمله آسمانخراش اسکایتری به مساحت ۶۳۴ مترمربع به همراه سایر آسمانخراشها آسیب جدی ندیدند.
در ادامه به برخی از تکنولوژیهای پیشرفته که ژاپن برای محافظت از ساختمانهایش به کار میبرد اشاره میکنیم.
اقدامات اولیه برای ضدزلزله کردن یک ساختمان
مقاومت در برابر تکانهها معمولترین روش برای محافظت سازهها در برابر زلزله است. این به معنی تقویت دیوارها و ستونهاست. یک نمونه رایج تقویت پلها با پوشاندن ستونهایشان توسط قابهای فولادیست.
بعد از زلزله یازدهم مارچ در ژاپن بسیاری از مدارس میلههای ضربدری به پنجرهها اضافه کردند که نمونه دیگری از قدرت اضافی است که میتواند تاثیر چشمگیری در امن کردن ساختمان داشته باشد.
مکانیزمهای خاص برای محافظت آسمانخراشها
ساختمانهای بزرگ میتوانند طوری ساخته شوند که تکانههای زلزله را جذب کنند. هدف این است که به جای اینکه تکانهها، ساختمان را کنترل کنند برعکس آن اتفاق بیفتد، یعنی ساختمان لرزهها را کنترل نماید. دمپرهای روغنی که سیلندرهای پر از روغنی هستند(مانند کمکفنر عمل میکنند)، تکنولوژی کلیدی به کار رفته در آسمانخراشهای توکیو هستند.
وقتی زلزلهای شدید رخ میدهد این ساختمانها مانند پاندول حرکت میکنند تا این حرکت به طور متأثر لرزهها را جذب کند.
ساختمان مرتفع «موری» در توکیو از این تکنولوژی بهره میبرد. هنگام زلزله سال ۲۰۱۱ حتی یک شیشه هم از رستوران طبقه پنجاهم این ساختمان نشکست.
ایدههای تازه
جدیدترین ایده، جداسازی تکانههاست که به معنی جدا کردن ساختمان از زمین با اقداماتی از جمله تعبیه لاستیکهای جاذب در فونداسیون ساختمان است.
به گفته »کنجی سوادا»، مدیر اجرایی انجمن جداسازی زلزلهای ژاپن، این مکانیزم معمولا در ساختمانهای کوتاه یا نیمه مرتفع که انعطافپذیری ساختاری ندارند اعمال میشود مانند مجمتعهای مسکونی.
متخصصین بر این باورند که با تکنولوژی جداسازی زلزلهای مقیاس تکانههای حس شده در قسمت فوقانی سازه به طور چشمگیری کاهش مییابد.
سوادا میگوید: این به این معنی نیست که تقویت ساختمان توسط میلهها و قابهای فولادی روش منسوخی است. ما باید سازه را تست کرده و بسته به نوع آن یکی از این سه روش را اعمال کنیم.
دانش کهن
ژاپن قرنهاست با زلزله دست و پنجه نرم میکند و برخی اصول تکنولوژیکی از مدتها قبل هنوز معتبر هستند. یکی از این اصول در ساخت برج اسکای تری توکیو اعمال شده است.
بخشی از معبد بودایی «هوریوجی» که در قرن هفتم در پایتخت کهن نارا ساخته شده از جمله پاگودای(نوعی ساختمان هرمی شکل ژاپنی) پنج طبقه که از قدیمیترین سازههای چوبی جهان است. ستون مرکزی پاگودا تنها به طبقه بالا متصل است. این موضوع انعطافپذیری سازه در هنگام زلزله را تضمین میکند.
سوادا میگوید به لطف ستون، هر نوع ارتعاش توسط زلزله به طور مساوی در پنج طبقه تقسیم میشود؛ بنابراین از تمرکز تکانها در یک نقطه و ایجاد شکست جلوگیری میشود.
نظر شما